تاريخچه اي به رنگ سبز

پيش از اين در مقاله‌اي مفصل، به تاريخچه چمن مصنوعي پرداختيم، اينكه پيدايش اين محصول صنعتي و جذاب از كجا شروع شد و سير تكاملي آن چگونه بود. در اين گزارش نگاهي به همين موضوع و از زاويه‌اي ديگر انداخته‌ايم، اينكه شرايط اقليمي و تابش نور مستقيم خورشيد چگونه سبب شد كه مسئولان باشگاه‌ها به فكر چاره و جايگزيني براي چمن طبيعي باشند.

تاريخ توليد و نصب اولين چمن مصنوعي به گذشته‌هاي دور نمي‌رسد. شايد قدمت اين كفپوش مصنوعي، كمي بيش از نيم قرن باشد اما سرعت رشد كيفيت توليد اين محصول بسيار اميدواركننده است.

اولين استاديوم گنبدي جهان در دهه ۱۹۶۰ در هيوستون تگزاس افتتاح شد. اين استاديوم كه به دليل سرپوشيده بودن از تابش شديد آفتاب در امان بود، مكان مناسبي براي نصب اولين چمن مصنوعي زمين‌هاي ورزشي به شمار مي‌آمد. بنابراين در سال ۱۹۶۶ اولين چمن مصنوعي در زمين بيس بال اين ورزشگاه نصب شد. شايد اولين چمن مصنوعي نصب شده در جهان زيبايي خاصي نداشت و مانند يك پتوي سبزرنگ از نايلون كوبيده شده بود اما قطعا سرآغاز تحولي بزرگ در پوشش كف ورزشگاه‌ها به شمار مي‌آيد.

چمن مصنوعي نسل اول

اولين چمن مصنوعي از نسل اول چمن‌هاي مصنوعي، كاملاً محكم و با بافت فشرده شده بسيار مقاوم در برابر سايش توليد شد. اين ويژگي احتمال آسيب ديدگي ورزشكاران حين بازي را كاهش داد ضمن اين كه اين محصول از لحاظ ظاهري هم زيباتر از توليدات ابتدايي چمن مصنوعي به نظر مي‌آمد. با اين همه توليدكنندگان اين محصول در اوايل دهه ۱۹۷۰ تصميم گرفتند كه چمن مصنوعي ساخته شده از الياف پلي پروپيلن را جايگزين الياف نايلون كنند.

چمن مصنوعي نسل دوم

در اواخر دهه ۱۹۷۰ كم كم اولين چمن مصنوعي از توليدات نسل دوم چمن مصنوعي پا به عرصه رقابت گذاشت. چمن مصنوعي نسل دوم به چمن طبيعي شباهت بيشتري داشت. بين الياف چمن با شن و ماسه پر مي‌شد تا به زمين زير چمن محكم تر بچسبد و سختي و پايداري كافي داشته باشد. اين ويژگي براي زمين‌هاي بازي بسيار مهم بود زيرا اين نوع چمن هنگام حركت و بازي ورزشكاران جابه‌جا نمي‌شد. چمن مصنوعي نسل دوم داراي يك لايه سطحي بالاتر از كفه لاستيكي چمن براي كنترل بهتر توپ بود تا از حركت توپ در جهت غيرمنتظره جلوگيري كند.

بيش از يك دهه زمان برد تا چمن مصنوعي جايگزين چمن طبيعي در زمين‌هاي بازي هاكي و بيس بال شود. در دهه ۱۹۸۰ برخي از باشگاه‌هاي فوتبال از چمن مصنوعي نسل دوم استفاده مي‌كردند و اين روند تا دهه ۱۹۹۰ ادامه پيدا كرد. آينده پررونق نسل بعدي سيستم‌هاي چمن مصنوعي از اينجا شروع شد و مقدمه‌اي فراهم آورد تا تغييرات چشمگير بعدي نيز رخ دهد.

چمن مصنوعي نسل سوم

نسل كنوني چمن مصنوعي، استفاده گسترده‌تري نسبت به اولين چمن مصنوعي توليدشده دارد. در نسل سوم چمن مصنوعي از الياف طولاني‌تر، بيش از ۵۵ ميلي متر، با فاصله بيشتر بين خوشه‌هاي فيبري استفاده ميشود. اين چمن از پلي اتيلن نرم تر با اصطكاك كمتر ساخته شده و براي ورزش هايي مانند فوتبال و راگبي ايده آل است. لايه سطحي نسل سوم چمن مصنوعي پر از خرده‌هاي لاستيكي ماسه مانند است. تركيب فيبر و پركننده باعث مي‌شود سطح چمن مصنوعي راحت‌تر، ايمن‌تر و با دوام‌تر باشد و عملكرد آن نسبت به چمن‌هاي طبيعي نيز بهتر باشد.

در حال حاضر زمين ورزشي با پوشش چمن مصنوعي از نوع نسل سوم، مكاني عالي براي تمرين و مسابقه به حساب مي‌آيد. زميني مناسب براي همه ورزش‌ها در هر نوع شرايط جوي كه هزينه‌هاي نگهداري آن پايين‌تر از چمن طبيعي است.

استفاده از چمن مصنوعي از ورزشگاه تا خانه و در انواع مشاغل دولتي و خدماتي و حتي فرودگاه‌ها در حال گسترش است. زيرا چمن مصنوعي داراي عمر طولاني است و در برابر تابش آفتاب بسيار مقاوم بوده و ضد آب نيز محسوب مي‌شود.

عدم لغزش، مقاومت بالا در برابر سايش، پاخور راحت، رنگ‌هاي زنده و روشن و عدم نياز به تعمير و نگهداري زياد از جمله مزاياي اصلي چمن‌هاي مصنوعي نسل جديد به شمار مي‌آيد. علت اصلي استفاده از چمن مصنوعي در محيط‌هاي متنوع و مختلف ديگرنيز همين ويژگي‌ها و خصوصيات است.